دندانپزشکی کودکان
هیچ چیز برای پدر و مادرها مهم‌تر از فرزندانشان نیستند. والدین دوست دارند فرزند در طول زندگی خود، از سلامت جسمی و روحی مطلوبی برخوردار باشد. مراقبت از دندان‌ها یکی از اقداماتی است که نقش مهمی در سلامت کودکان دارد. درست است که دندان‌های شیری برای همیشه دوام نمی‌آورند، اما اگر مراقب نباشید می‌تواند به سلامت دهان فرزندتان آسیب‌های بلندمدت وارد کند.
خوشبختانه دندانپزشکی کودکان به طور خاص به مراقبت از دهان و دندان‌های کودکان می‌پردازد و می‌تواند مراقبت‌ها و راهکارهای بهداشتی مورد نیاز کودکان را ارائه دهد. کلینیک دندانپزشکی آیت با برخورداری از بهترین و باتجربه‌ترین متخصصان دندانپزشکی کودک خیال شما را بابت سلامت دهان و دندان فرزندان دلبند شما آسوده خواهد کرد. در این مقاله تلاش می‌کنیم تا دندانپزشکی اطفال را به شما معرفی کنیم و اهمیت آن را توضیح دهیم. پس تا انتها همراه ما باشید
دندانپزشکی کودکان چیست؟
دندانپزشکی کودکان که به آن دندانپزشکی اطفال نیز گفته می‌شود، شاخه‌ای از دندانپزشکی است که به بررسی و مدیریت سلامت دندان در کودکان می‌پردازد. دندانپزشک کودک در تشخیص و درمان مشکلات دندانی در نوزادان، کودکان و نوجوانان تخصص دارد. او بر روی مشکلات منحصربه فرد دندانی تمرکز می‌کند که می‌تواند در لثه‌ها، دندان‌ها و فک در هنگام رشد بدن کودک ایجاد شود.
دندان‌های شیری کودکان در شش ماه اول زندگی رشد می‌کنند. این دندان‌ها در حدود شش یا هفت سالگی شروع به افتادن می‌کنند و با دندان‌های دائمی یا ثانویه جایگزین می‌شوند. اگرچه دندان‌های شیری مدت زیادی در دهان نیستند، اما مهم است که مراقبت از آنها به خوبی انجام شود. زیرا عدم مراقبت مناسب از دندان‌های شیری می‌تواند منجر به پوسیدگی آنها و بروز بیماری‌هایی شود که اثراتی درازمدت دارد.
خدمات قابل ارائه در دندانپزشکی کودکان
تلاش برای حفظ سلامت دهان و دندان در طول زندگی باید از دوران کودکی آغاز شود. والدین نقش اصلی را در زمینه سلامت دهان و دندان در کودکان ایفا می‌کنند و باید فرزندان خود را برای معاینه منظم به مطب دندانپزشکی کودکان ببرند و به آنها در حفظ سلامت دندان کمک کنند. دندانپزشکان اطفال خدماتی به کودکان ارائه می‌دهند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
* ملاقات اولیه آشنایی کودک با محیط
کارشناسان توصیه می‌کنند که والدین پس از شش ماهگی، فرزندشان را برای معاینه به دندانپزشکی کودکان ببرند. بدین ترتیب کودک از همان ابتدای زندگی با محیط دندانپزشکی آشنا می‌شود و دندانپزشک می‌تواند دندان‌ها و لثه‌های کودک را برای هرگونه نشانه‌ای از پوسیدگی یا بیماری بررسی کند.
* فلورایدتراپی
یکی از راهکارهای پیشگیرانه عالی که توسط دندانپزشکان اطفال ارائه می‌شود، فلورایدتراپی است. فلورایدتراپی با استفاده از یک برس کوچک روی سطح و کناره‌های هر دندان اعمال می‌شود و فرآیند آن سریع و بدون درد است. فلوراید، مینای دندان را در برابر اثرات باکتری‌ها و پلاک‌ها تقویت می‌کند.
* فیشورسیلانت‌تراپی
سطوح رویی دندان‌های آسیاب با شیارهای عمیق و باریک و حفره‌هایی که دارد، در معرض خطر پوسیدگی هستند. این شیارها، غذاها و پلاک‌ها را جمع‌آوری می‌کنند، اما دسترسی به آنها با مسواک سخت است. فیشورسیلانت پوشش‌های محافظ سختی هستند که این شیارها و حفره‌ها را می‌پوشاند و از دندان‌های کودک محافظت می‌کنند. در صورتی که دندان‌های کودک در معرض خطر بالای پوسیدگی در حفره‌ها و شیارهایش باشد، فیشورسیلانت‌تراپی توصیه می‌شود.
اولین مرحله فیشورسیلانت‌تراپی که در مطب دندانپزشکی کودکان انجام می‌شود، حذف تمام مواد غذایی و پلاک‌ها از شیارها و حفره‌های دندان است. این فرآیند خیلی سریع است و باعث ناراحتی کودک نمی‌شود. پس از آن، دندان شسته شده و خشک می‌شود. زیرا برای اینکه فیشورسیلانت موثر باشد، دندان باید تمیز و خشک باشد. در پایان نیز، مواد فیشورسیلانت روی دندان اعمال می‌شود.
* ترمیم دندان‌های پوسیده با مواد همرنگ
پوسیدگی دندان، تخریب مینای دندان است که می‌تواند منجر به ایجاد حفره‌هایی در دندان شود. پوسیدگی دندان توسط باکتری‌ها و عوامل دیگر ایجاد می‌شود. زمانی که غذاهای حاوی کربوهیدرات روی دندان باقی می‌مانند، این اتفاق می‌افتد. باکتری‌هایی که به طور معمول در دهان زندگی می‌کنند، این غذاها را تغییر می‌دهند و از آنها اسید می‌سازند. از ترکیب باکتری‌ها، غذا، اسید و بزاق ماده‌ای به نام پلاک تشکیل می‌شود که به دندان‌ها می‌چسبد. با گذشت زمان، اسیدهای ساخته شده توسط باکتری‌ها، مینای دندان را از بین می‌برند و باعث ایجاد حفره می‌شوند.
در دندانپزشکی کودکان، درمان و ترمیم دندان‌های پوسیده کودک در بسیاری موارد از طریق برداشتن قسمت پوسیده دندان و جایگزینی آن با پرکننده‌های کامپوزیت انجام می‌شود. آنها موادی همرنگ دندان هستند که در دندان‌ها قرار می‌گیرند تا آسیب‌های ناشی از پوسیدگی دندان را ترمیم کنند.
* ترمیم دندان‌های پوسیده با آمالگام
یکی دیگر از خدمات دندانپزشکی کودکان ترمیم دندان‌های پوسیده با آمالگام است. پرکننده‌های آمالگام برای ترمیم دندان‌هایی که تحت تأثیر پوسیدگی، ترک و شکستگی قرار گرفته‌اند، استفاده می‌شود. قسمت پوسیده یا آسیب‌دیده دندان برداشته شده و سپس با آمالگام پر می‌شود. امروزه پرکننده‌های آمالگام به همراه پرکننده‌های کامپوزیت (همرنگ دندان)، بیشترین استفاده را دارند. آنها بیشتر در دندان‌های عقب استفاده می‌شود، زیرا رنگ آمالگام به زیبایی یک پرکننده کامپوزیت نیست. مانند اکثر ترمیم‌های دندان، پر کردن آمالگام دائمی نیست و ممکن است روزی نیاز به جایگزینی داشته باشد. آنها بسیار بادوام هستند و سال‌ها دوام خواهند داشت.
* کشیدن دندان‌های عفونی
زمانی که عفونت، زیر دندان کودک وجود داشته باشد، دندانپزشک کودک ممکن است کشیدن دندان را توصیه کند. همچنین یکی دیگر از دلایل رایج کشیدن دندان کودک زمانی است که حفره داخل دندان آنقدر بزرگ است که ساختار سالم کافی برای پرکردن یا روکش کردن دندان باقی‌نمانده است. در چنین شرایطی با مراجعه به دندانپزشکی کودکان و تشخیص دندانپزشک، می‌توانید دندان عفونی را از دهان کودک خود خارج کنید.
* پالپوتومی (رفع درد دندان پوسیده با حذف بخش عصبی مرکزی در تاج دندان)
اگر کودک شما دچار دندان‌درد شدید شده است، ممکن است نیاز به پالپوتومی داشته باشد. پالپوتومی بهترین راه برای تسکین درد، حفظ دندان و سالم نگه داشتن آن تا زمانی است که به طور طبیعی بیفتد و با دندان دائمی جایگزین شود.
پالپوتومی روشی است که در دندانپزشکی کودکان برای ترمیم دندان‌های شیری عفونی استفاده می‌شود. معمولاً دندان‌های شیری به دلیل پوسیدگی دندان درمان‌نشده، عفونی می‌شوند. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که حفره، لایه بیرونی دندان را از بین می‌برد و به پالپ نرم داخل دندان کودک شما حمله می‌کند. این پالپ پر از اعصاب است، بنابراین باعث درد و ناراحتی زیاد می‌شود.
صرف نظر از اینکه عفونت چگونه اتفاق افتاده، راه‌حل آن یکسان است. پالپوتومی برای جلوگیری از افتادن دندان در اثر عفونت استفاده می‌شود. در این روش، دندانپزشک، دندان کودک شما را باز می‌کند، پالپ عفونی و آسیب‌دیده را از قسمت بالایی دندان خارج می‌کند. سپس پالپ باقی‌مانده دندان را با استفاده از داروی خاصی درمان می‌کند تا در برابر عفونت محافظت شود. پس از این مرحله، دندان کودک روکش یا پر می‌شود و درمان تکمیل می‌شود.
* پالپکتومی (رفع درد دندان عفونی با حذف بخش عصبی در ناحیه تاج و ریشه)
پالپوتومی و پالپکتومی روش‌های ایمن و موثری برای بازگرداندن سلامت به دندان آسیب‌دیده هستند. هر دوی آنها پوسیدگی، عفونت یا ضربه‌ای که به پالپ دندان رسیده است را ترمیم می‌کنند، اما یکسان نیستند. پالپکتومی، روشی است که پالپ را از تمام قسمت‌های دندان، از جمله پالپ ریشه، خارج می‌کند. این روش ترمیمی روی دندان‌هایی انجام می‌شود که دیگر زنده نیستند. پالپکتومی می‌تواند دندان‌های شیری با پالپ مرده یا آبسه عفونی را درمان کند. این روش شامل برداشتن تمام محتویات محفظه داخلی دندان است و هدف از انجام آن در دندانپزشکی اطفال، تمیز کردن کل کانال ریشه دندان کودک برای محافظت از آن در برابر عفونت بیشتر است.
* نصب تاج مصنوعی از جنس استنلس استیل (Crown.S.S)
تاج مصنوعی استنلس استیل یا استیل ضدزنگ که به آنها روکش‌های فلزی پیش‌ساخته نیز گفته می‌شود، به عنوان جایگزینی برای پرکننده‌های آمالگام و کامپوزیت استفاده می‌شوند. بیشتر آنها چهار سال یا بیشتر عمر می‌کنند و همچنین دارای سطح صیقلی هستند که تمیز کردن آنها را آسان می‌کند. این روکش‌های فلزی برای ترمیم دندان‌های شیری که به شدت شکسته یا آسیب‌دیده هستند به کار می‌روند. آنها بادوام، مقاوم در برابر خوردگی و ارزان هستند و به محافظت از دندان‌های پوسیده کودکان کمک می‌کنند.
یکی دیگر از خدمات دندانپزشکی کودکان نصب این تاج‌های فلزی بر روی دندان‌های آسیب‌دیده کودک است. این روکش‌های پیش‌ساخته با دندان‌های آسیب‌دیده تطبیق داده می‌شوند و در دهان کودک بسیار راحت هستند. تاج مصنوعی استنلس استیل، در هنگام افتادن دندان شیری، بدون ایجاد هیچ عارضه‌ای خارج می‌شود. علاوه بر این، این روکش دندان به گونه‌ای ساخته شده است که تا زمانی که دندان‌های شیری هستند دوام می‌آورد و تا آن زمان نیازی به مراجعه مکرر به دندانپزشک نیست.
* نصب فضانگهدارنده
دندان‌های شیری فرزندتان فقط برای این نیست که لبخندی زیبا داشته باشند یا از آنها برای جویدن غذا استفاده کنند. هر دندان شیری مسیری را باز می‌کند و به عنوان راهنمای دندان دائمی که به جای آن جوانه می‌زند، عمل می‌کند. این یک فرآیند طبیعی است. وقتی کودک شما خیلی زود دندان شیری خود را از دست می‌دهد، رویش دندان دائمی، راهنما ندارد. ممکن است در موقعیت اشتباه جوانه بزند یا به ناحیه اشتباه لثه برود. همچنین دندان‌های همسایه را نیز می‌تواند کج کند و هم‌ترازی آنها را مختل کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، به این معنی است که فضای کافی برای دندان دائمی وجود ندارد و از این رو نیاز به نصب فضانگهدارنده است که در دندانپزشکی کودکان انجام می‌شود.
فضانگهدارنده‌ها دستگاه‌های ارتودنسی هستند که وظیفه اصلی آنها مدیریت از دست دادن زودرس دندان شیری است. این دستگاه‌ها همچنین به جلوگیری از مال‌اکلوژن (ناهمترازی دندان‌ها)، شلوغی بیش از حد و سایر بیماری‌های ارتودنسی کمک می‌کنند. اگر دندان‌های شیری کودک، پیش از موعد از بین برود، فضانگهدارنده‌ها شرایطی را فراهم می‌کنند که دندان‌های دائمی در فضای خالی رویش نکنند.
چرا مراجعه به دندانپزشکی کودکان مهم است؟
- جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها
- اقدامات پیشگیرانه با مراجعه منظم به دندانپزشکی کودکان
- بهبود سلامتی و رشد
- سلامتی کلی دندان‌های کودک در آینده
- اصلاح عادات بد کودکان بعد از مشورت با دندانپزشک
بهترین زمان مراجعه به دندانپزشکی برای کودکان
مراجعه به دندانپزشکی اطفال برای کودکان به منظور حفظ سلامت دهان و دندان‌ها و پیشگیری از مشکلات دندانی، بسیار مهم است. در ادامه به بررسی بهترین زمان ها برای مراجعه به دندان پزشکی کودکان پرداخته‌ایم.
- پس از شروع رشد دندان‌های شیری (حدود 6 ماهگی) : از زمانی که دندان‌های شیری کودک شروع به رشد می‌کنند (حدود 6 ماهگی)، باید کودک را به متخصص دندانپزشکی اطفال معرفی کنید. اولین مراجعه معمولا برای ارزیابی سلامت دهان و دندان‌های کودک است و والدین راهنمایی می‌شوند که چگونه مراقبت‌های دندانی کودک خود را آغاز کنند.
- حداکثر تا یک سالگی : بنابراین، اگر تا یک سالگی رشد دندان کودک کامل نشده باشد، حتما باید حداقل یک بار به دندانپزشک اطفال مراجعه شود. در این زمان، دندانپزشک می‌تواند مشکلات مرتبط با رشد دندان‌ها را بررسی کند و والدین را در مورد مراقبت‌های دندانی مناسب راهنمایی کند.
- دوره‌های منظم هر 6 ماه یکبار : پس از اولین مراجعه، باید مراجعه به متخصص دندانپزشکی اطفال را هر 6 ماه یکبار با ویزیت‌های منظم پیگیری کنید. این مراجعات منظم به کودک این اجازه را می‌دهند که با محیط دندانپزشکی آشنا شود و به تدریج ترس از مراجعه به دندانپزشک در آنها از بین برود.
- هرگاه نیاز باشد : علاوه بر مراجعات دوره‌ای، اگر کودک شکایتی از درد دهان یا دندان دارد ویا خرابی در دندان‌هایش را تشخیص می‌دهید، باید بلافاصله به متخصص دندانپزشکی اطفال مراجعه کنید.
- قبل از شروع مدرسه : قبل از ورود کودک به مدرسه، باید مطمئن شوید که وضعیت دندان‌ها و دهان کودک در وضعیت خوبی قرار دارد. اگر هر گونه مشکل دندانی وجود دارد، باید آن را قبل از شروع مدرسه برطرف کنید.
به طور کلی، مراقبت از دندان های کودکان از سنین پیش‌دبستانی و حتی قبل از آن، بسیار مهم است. این مراقبت‌ها می‌توانند به حفظ سلامت دندان‌ها و پیشگیری از بروز مشکلات دندانی در آینده کمک کنند و تجربه مثبتی از مراجعه به دندانپزشکی برای کودکان ایجاد کنند.
چگونه روحیه کودکان را در زمان مراجعه به دندان پزشک بالا ببریم؟
روحیه کودکان در زمان مراجعه به دندان پزشکی اطفال بسیار مهم است، زیرا تجربه‌های مثبت در این زمینه می‌تواند باعث ایجاد همکاری و رفتار مثبت آنها شود و همچنین کودکان برای مراجعات بعدی به دندانپزشک اطمینان و اعتماد پیدا خواهند کرد. در ادامه تعدادی از راهکارها برای بالا بردن روحیه کودک در زمان مراجعه به دندانپزشک آورده شده است.
- معرفی دندانپزشک به کودک
- بیان اهمیت بهداشت دهانی
- استفاده از اصطلاحات مثبت
- بازی‌ها و انیمیشن‌ها
- استفاده از امکانات دلخواه کودک
- پاداش‌ها و تشویق‌ها
- حمایت والدین
نکات مهم در ارتقا بهداشت دهان و دندان کودکان
ارتقاء بهداشت دهان و دندان کودکان بسیار مهم است تا آنها دندان‌های سالم و ایمنی داشته باشند. در ادامه، به برخی از نکات مهم در ارتقاء بهداشت دهان و دندان کودکان اشاره خواهیم کرد که شامل موارد زیر است:
- مسواک زدن منظم: کودکان از همان سنین پایین باید اهمیت مسواک زدن را یاد بگیرند و مراقبت از دندان‌های خود را آغاز کنند. انتخاب مسواک مناسب برای کودکان و استفاده روزانه از آن، تاثیر قابل توجهی در حفظ سلامت دهان و دندان خواهد داشت.
- استفاده از خمیر دندان مناسب: استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید که توسط متخصص دندانپزشکی اطفال توصیه شده است، به حفظ سلامت دندان‌های کودک کمک می‌کند. فلوراید برای تقویت مینای دندان‌ها و پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک ضروری است.
- مصرف محدود غذاهای شیرین و خوراکی‌های خطرناک: کودکان باید به حداقل میزان ممکن غذاهای شیرین مثل شکلات، کیک و نوشیدنی‌های قندی مصرف کنند. محدود کردن استفاده از این غذاها به کاهش خطر ابتلا به پوسیدگی دندان‌ها و پیشگیری از تشکیل لکه‌های دندان کمک می‌کند.
- اجتناب از مصرف شیرهای قندی قبل از خواب: شیرهای قندی مانند شیر خامه‌ای یا شیرهای دیگری که شیرینی افزوده دارند، می‌توانند باعث پوسیدگی و لکه شدن دندان شوند. بنابراین، بهتر است کودکان قبل از خواب از مصرف این نوع شیرها خودداری کنند.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای اطمینان از سلامت دندان‌ها و ارتقاء بهداشت دهان، والدین باید دوره‌های منظم مراجعه به دندانپزشک برای کودک را رعایت کنند. این موضوع به افزایش اطلاعات و آگاهی در مورد راه‌های مراقبت از دندان‌ها و پیشگیری از مشکلات دهان و دندان کمک می‌کند.
- پیروی از رژیم غذایی سالم: تغذیه صحیح و سالم برای رشد و تقویت دندان‌ها و لثه کودک بسیار مهم است. اطمینان حاصل شود که کودکان وعده‌های غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات، محصولات لبنی، ماهی، گوشت و ترکیبات غذایی حاوی مواد مغذی مصرف نمایند.
هزینه دنداپزشکی کودکان
هزینه دندانپزشکی کودکان می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد:
- نوع درمان
- موقعیت مکانی کلینیک
- تجربه و شهرت دندانپزشک
- پوشش بیمه دندانپزشکی
- شدت مشکل دندانی
- خدمات یا فناوری اضافی
- مراقبت های بعدی
کلام آخر
مراجعه به دندانپزشکی کودکان برای بررسی سلامت دهان و دندان‌های آنها بسیار مهم است. شما باید هر شش ماه یکبار کودک خود را برای معاینه نزد دنداپزشک اطفال ببرید. همچنین در این فاصله از سلامت دهان و دندان‌های او محافظت کنید. روزی دو بار دندان‌های کودکتان را مسواک بزنید. دندانپزشک کودک می‌تواند به شما نشان دهد که چگونه این کار را انجام دهید. همچنین باید به کودک خود کمک کنید تا دندان‌های خود را به تنهایی مسواک بزند تا مطمئن شوید، این کار را به درستی انجام می‌دهد. بگذارید کودکتان شما را در حال مسواک زدن ببیند چون کودکان آنچه را که می‌بینند تقلید می‌کنند. مسواک زدن را به یک عادت مثبت در خانه تبدیل کنید.
سوالات متداول
۱) آیا دهانشویه و نخ دندان برای جلوگیری از خرابی دندان کودک مناسب است؟
بله و چکاپ ۶ ماه یکبار نیز توسط دندانپزشکی اطفال بهتر خواهد بود.
۲) بهترین سن برای ارتودنسی در اطفال چه سنی است؟
بهترین سن برای ارتودنسی کودکان از سن ۷ تا ۱۲ سالگی است.
۳) برای کودک ۵ الی ۱۰ سال چه نوع مسواکی مناسب است؟
مسواکی با جنس نرم که آسیبی به بافت لثه وارد نکند.
۴) آیا بیهوش کردن کودک حین عصب کشی خطرناک است؟
بیهوش کردن کودکان زیر ۴ سال به هیچ عنوان صورت نمی‌گردد و از طرفی بیهوش کردن کودک توسط دندانپزشک با بررسی و رعایت نکات، حداقل عوارض را به همراه خواهد داشت.
۵) علت پوسیدگی زودرس دندان در شیرخوارگی چیست؟
از علل مختلف می توان به، یک: خوردن مکرر شیر در طول شب، بدون تمیز کردن دندان ها، دو: استفاده از پستانک شیرین شده با عسل یا مایعات شیرین، سه: وجود پوسیدگی های متعدد درمان نشده در دهان پدر و مادر کودک اشاره کرد.
کلینیک دندانپزشکی لیا در تهران
برای ترمیم و درمان دندان احتیاج است که او را نزد فرد متخصص برد تا با توانایی بهتری به انجام کار شما بپردازند.
کلینیک لیا در تهران یکی از مراکز تخصصی دندان می باشد که دارای دندانپزشکان متخصص است و این برای کسانی که به دنبال دندانپزشک با تجربه هستند فرصت مناسبی است تا از خدمات این مجموعه بهره مند شوید.
از دانش علمی و تجربه بالای موسسین و متخصصان این کلینیک، همچنین امکانات و تجهیزات به روز و کارآمد از جمله ویژگی های منحصر به فرد کلینیک لیا است.
کلینیک دندانپزشکی لیا با بهترین متخصصین و با استفاده از مواد اولیه باکیفیت بهترین خدمات را برای شما مراجعه کننده عزیز ارائه می دهند و برای مشاوره می توانید با شماره ثابت 02126766491 تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید